قصرها در سرزمین های اسلامی تا سدۀ ششم هجری بر پایۀ معجم البلدان یاقوت حموی (د. 626 ق)
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- author زربانو کهنی
- adviser مهدی جلیلی حمیدرضا ثنایی
- publication year 1393
abstract
کلمة عربی قصر مترادف کلماتی چون کاخ، دژ، عمارت بلند و باشکوه و به معنای هر بنای مجللی که حاکمان و سلاطین و خلفا در آن سکونت داشتند و یا کار¬های اداری و اجرایی خود را در آن¬جا انجام می¬دادند، به کار رفته است. این پژوهش، به بررسی و معرفی94 قصر¬ که در شرق و غرب سرزمین¬های اسلامی تا پایان سدۀ ششم هجری از آنها یاد شده است، می¬پردازد. مبنای پژوهش، قصر¬های ذکر شده در کتاب معجم البلدان یاقوت حموی (د. 626 ق) است که برخی از آن قصرها را خلفا و سلاطین در مرکز خلافت و فرمانروایی خود ساخته¬اند و مرکز تصمیم-گیری و ادارة امور کشور بوده است. بخشی دیگر را والیان در ایالات دور¬دست بنا کرده¬اند تا مرکز فرماندهی و حکومت آنان باشد. در دو سدة دوم و سوم هجری، در منطقة عراق (بغداد، کوفه، سامرا و بصره) قصر های بیشتری ساخته شد. همچنین محلّه¬ها و یا روستاهایی هم وجود داشت که با نام قصر معروف بودند. کاخ¬ها نقشه¬های گوناگونی داشتند؛ برخی نقشة مربع و برخی چند ضلعی بودند که امروزه چیزی از این قصر¬ها باقی نمانده است. این پژوهش به صورت فرهنگنامه¬ای و با روش توصیفی، تنظیم شده است، علاوه بر بیان هدف از تأسیس این قصر¬ها، حتی¬الامکان تغییرات و تحولاتی که در کاربرد آن¬ها در طول تاریخ بوده، نیز بررسی شده است. همچنین وجه تسمیه قصر¬ها، بانی اولیه، موقعیت مکانی، کاربرد¬ها و مناسبت¬هایی که از این قصر¬ها یاد شده است، مورد توجه قرار گرفته است. در نهایت شخصیت¬های علمی و سیاسی منسوب به برخی از قصر¬ها که تبدیل به سکونت¬گاه شده بود، با توجه به داده¬های موجود در منابع مکتوب تاریخی، معرفی شده است
similar resources
سیمای کاشان در معجم البلدان یاقوت حموی
اطلاعاتی که یاقوت حموی (575ـ 625 ق) در فرهنگنامه جغرافیایی معجم البلدان، درباره کاشان به دست داده است، مجمل ولی متنوع است. یاقوت از موقعیت جغرافیایی و اداری کاشان، برخی نواحی آن، پیوستگی‌اش با قم، فتح آن به دست مسلمانان، صنایع سفالین آن و برخی علمای این شهر گزارش داده است. شاید جالب‌ترین بخش گزارش یاقوت، اشاره او به رواج کامل مذهب تشیّع امامیه در کاشان و خبر از رسمی رایج در میان روستائیان این ش...
full textسرآغاز دانش رنگ‌شناسی در تمدن اسلامی تا پایان سدۀ ششم هجری
رنگ‌ها از جمله نمودهای طبیعت‌اند که از دیر باز توجه دانشمندان را به خود جلب کرده‌اند. در این مقاله سرچشمه‌های دانش رنگ‌شناسی را در سده‌های آغازین تمدن اسلامی معرفی می‌کنیم. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که مسلمانان اندیشه‌های یونانیان را در این باره از طریق متون ترجم? شد? آنها به دست آورده و در بار? آنها تأمل کرده‌اند. در میان دانشمندان مسلمان تا پایان سد? ششم هجری، نظریه‌های متفکرانی همچون کِ...
full textنیشابور و پایگاه علمی آن از منظر یاقوت حموی مطالعه موردی سده های چهارم تا ششم هجری
نیشابور از شهرهای شرق اسلامی است که در دوره هایی از تاریخ اسلامی در علوم و توسعه آن جایگاهی ممتاز داشت. توجه علمای بزرگ به این شهر و حتی اقامت در آن، نیشابور را به یکی از مهم ترین مراکز علمی آن دوران تبدیل کرد. موقعیت ممتاز نیشابور، جغرافی نویسانی چون یاقوت حموی را به ارائه گزارشی در خور از این شهر وا داشته است. یاقوت حموی تاریخ و تحولات این شهر را در کتاب معجم البلدان و شرح حال علما، متفکرا...
full textسرآغاز دانش رنگ شناسی در تمدن اسلامی تا پایان سدۀ ششم هجری
رنگ ها از جمله نمودهای طبیعت اند که از دیر باز توجه دانشمندان را به خود جلب کرده اند. در این مقاله سرچشمه های دانش رنگ شناسی را در سده های آغازین تمدن اسلامی معرفی می کنیم. یافته های این پژوهش نشان می دهد که مسلمانان اندیشه های یونانیان را در این باره از طریق متون ترجم? شد? آنها به دست آورده و در بار? آنها تأمل کرده اند. در میان دانشمندان مسلمان تا پایان سد? ششم هجری، نظریه های متفکرانی همچون کِ...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023